ΜΕΤΡΗΣΗ ΣΦΥΡΟΒΡΑΧΙΟΝΙΟΥ ΔΕΚΤΗ (ΣΔΒ)

Η μέτρηση του σφυροβραχιόνιου δείκτη (ΣΒΔ) αποτελεί μια απλή, εύκολα αναπαραγώγιμη και προσβάσιμη εξέταση που μπορεί με μεγάλη ακρίβεια να αναδείξει την παρουσία περιφερικής αγγειοπάθειας. Η περιφερική αγγειοπάθεια αποτελεί μια κατάσταση στην οποία οι αρτηρίες των ποδιών ή των χεριών έχουν στενώσεις. Μελέτες δείχνουν πως ασθενείς με περιφερική αγγειοπάθεια έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών συμβαμάτων και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.
Κατά τη διάρκεια της εξέτασης γίνεται μέτρηση της αρτηριακής πίεσης στα άνω και στα κάτω άκρα. Αυτό προϋποθέτει ο εξεταζόμενος να είναι ξαπλωμένος. Στη συνέχεια μετράται η αρτηριακή πίεση και στα τέσσερα άκρα, με τη χρήση περιχειρίδας και μιας συσκευής doppler. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι χρήσιμη η μέτρηση των πιέσεων και μετά από κόπωση σε διάδρομο. Αφού ληφθούν οι παραπάνω μετρήσεις υπολογίζεται ο σφυροβραχιόνιος δείκτης του εξεταζόμενου Ένας ΣΒΔ κάτω από 0,9 θεωρείται παθολογικός και μπορεί να αποτελεί ένδειξη παρουσίας στενώσεων στα αγγεία των κάτω άκρων.
Η περιφερική αγγειοπάθεια, όπως και η στεφανιαία νόσος, μπορεί να μην έχει συμπτώματα, παρά μόνο όταν είναι σε προχωρημένο στάδιο. Είναι απαραίτητη λοιπόν η αναζήτηση της σε όσους έχουν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση της. - Καπνιστές ή πρώην καπνιστές άνω των 50 ετών - Διαβητικοί - Ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση - Όσοι έχουν αυξημένα λιπίδια - Άτομα άνω των 70 ετών Και φυσικά ασθενείς που αναφέρουν συμπτώματα, ύποπτα για παρουσία περιφερικής αγγειοπάθειας. Αυτά μπορεί να είναι πόνος ή κράμπες στα κάτω άκρα στη διάρκεια της βάδισης που εξαφανίζονται στην ξεκούραση (διαλείπουσα χωλότητα). Ακόμη πληγές στα κάτω άκρα που δεν επουλώνονται εύκολα ή και καθόλου. Ψυχρά κάτω άκρα σε σύγκριση με το υπόλοιπο σώμα.
Μια τιμή σφυροβραχιόνιου δείκτη ανάμεσα στο 0,9 και το 1,3 θεωρείται φυσιολογική. Οι τιμές κάτω από 0,9 αποτελούν ένδειξη ύπαρξης περιφερικής αγγειοπάθειας. Συγκεκριμένα τιμές κάτω από 0,4 υποδηλώνουν την ύπαρξη σοβαρού βαθμού περιφερικής αγγειοπάθειας. Ενώ τιμές από 0,41 – 0,9 είναι ενδεικτικές παρουσίας μικρού ή μετρίου βαθμού περιφερικής αγγειοπάθειας και μπορεί να συνοδεύονται από διαλείπουσα χωλότητα. Τιμές από 0,91 – 0,99 θεωρούνται οριακές και επί παρουσίας ενδείξεων μπορεί να ζητηθεί η μέτρηση του δείκτη μετά από κόπωση. Τέλος, τιμές πάνω από 1,3 (ή 1,4 από άλλους ερευνητές) δείχνουν σκληρά αγγεία και συνήθως εμφανίζονται σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
Η μέτρηση παθολογικού σφυροβραχιόνιου δείκτη αποτελεί το έναυσμα για περαιτέρω έλεγχο του καρδιαγγειακού συστήματος και των παραγόντων κινδύνου. Όπως προαναφέρθηκε ασθενείς που πάσχουν από περιφερική αγγειοπάθεια έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Επομένως είναι απαραίτητος ένας πλήρης καρδιολογικός έλεγχος που θα εκτιμήσει την ύπαρξη στεφανιαίας νόσου ή την παρουσία αγγειοπάθειας σε άλλα σημεία του αγγειακού δικτύου. Επιπλέον θα πρέπει να αναζητηθούν και να εκτιμηθούν οι παράγοντες καρδιακού κινδύνου (αρτηριακή υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, κάπνισμα, παχυσαρκία, καθιστική ζωή) και να δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες για την αντιμετώπιση τους. Τέλος, είναι πιθανό να ζητηθεί περαιτέρω αγγειολογικός έλεγχος για την καλύτερη εκτίμηση της έκτασης της αγγειοπάθειας.