Καρδιαγγειακή νόσος και σακχαρώδης διαβήτης, οι δυο όψεις του ιδίου νομίσματος;
Στις 14 Νοεμβρίου, για άλλη μια φορά γιορτάστηκε η Παγκόσμια Ημέρα για τον Διαβήτη. Ποια είναι όμως η σχέση καρδιάς και σακχαρώδη διαβήτη;
Με τον όρο καρδιαγγειακή νόσος εννοούμε τη στεφανιαία νόσο, τα εγκεφαλικά επεισόδια και την περιφερική αγγειοπάθεια. Η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, έχει προσλάβει επιδημικές διαστάσεις, ιδίως στον δυτικό κόσμο. Δυσοίωνες φαίνεται να είναι οι προβλέψεις και για τις επόμενες δεκαετίες παρά τις αλματώδεις εξελίξεις της καρδιολογίας τόσο στον τομέα της αντιμετώπισης όσο και στον τομέα της πρόληψης.
1 στους 2 θανάτους τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη προκαλείται από νοσήματα της καρδιάς. Περίπου 50.000 θάνατοι το 2008 οφείλονταν στα καρδιαγγειακά νοσήματα , σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Από την άλλη πλευρά 12% του γενικού πληθυσμού της χώρας μας, δηλαδή περίπου 120.000 Έλληνες υπολογίζεται ότι πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και 2. Ιδιαίτερα ο διαβήτης τύπου 2, που έχει χαρακτηριστεί από πολλούς η μάστιγα του 21ου αιώνα, έχει υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στις ανεπτυγμένες χώρες. Σαφής ένδειξη της συσχέτισης της νόσου με τις κακές διατροφικές συνήθειες, την παχυσαρκία, την καθιστική ζωή και την έλλειψη άσκησης.
Ποια όμως η σχέση του διαβήτη και της καρδιαγγειακής νόσου;
- Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κύρια επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη και τη σημαντικότερη αιτία πρώιμου θανάτου. Φαίνεται ότι το 65% των διαβητικών ασθενών πεθαίνουν λόγω στεφανιαίας νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
- Οι ενήλικες διαβητικοί έχουν 2 με 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από στεφανιαία νόσο ή να πάθουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα με διαβήτη και χωρίς ιστορικό καρδιοπάθειας κινδυνεύουν να εκδηλώσουν τα επόμενα χρόνια καρδιοπάθεια. Το ίδιο και ασθενείς που έχουν ήδη υποστεί κάποιο καρδιακό επεισόδιο.
- Το κάπνισμα διπλασιάζει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο στους διαβητικούς.
- Ενώ δεν πρέπει να ξεχνά κανείς και τη συνύπαρξη αρτηριακής υπέρτασης, υπερλιπιδαιμίας και παχυσαρκίας που αυξάνουν κατά πολύ το συνολικό κίνδυνο.
Τι μπορούν όμως να κάνουν οι διαβητικοί ασθενείς για να ελαττώσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο;
Ο ακρογωνιαίος λίθος της σωστής ρύθμισης του σακχαρώδη διαβήτη ήταν και παραμένει η αλλαγή του τρόπου ζωής. Πώς θα γίνει αυτό; με δραστικές παρεμβάσεις σε όλες τις «κακές» συνήθειες που μας έχει επιβάλει ο δυτικός τρόπος ζωής. Μείωση του σωματικού βάρους, καθημερινή άσκηση, διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, τρανς λιπαρά οξέα, χοληστερόλη, αλάτι και με περιορισμό της λήψης υδατανθράκων. Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή με τα 8 κύρια χαρακτηριστικά της (υψηλό πηλίκο μονοακόρεστου λίπους προς κορεσμένο, μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, μεγάλη κατανάλωση οσπρίων και δημητριακών, άφθονα φρούτα και λαχανικά, περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών) αποτελεί το πρότυπο της διατροφής του διαβητικού ασθενή. Και βέβαια η διακοπή του καπνίσματος προλαμβάνει πολλές από τις επιπλοκές του διαβήτη, συμπεριλαμβανομένης της στεφανιαίας νόσου, της καρδιακής ανεπάρκειας και του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.
Συνεπώς η σωστή πρόληψη σε συνδυασμό με τις ολοένα και πιο εξελιγμένες φαρμακευτικές ουσίες που βρίσκονται στη διάθεση του κλινικού γιατρού μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος για την καταπολέμηση τόσο του σακχαρώδη διαβήτη όσο και της καρδιαγγειακής νόσου.